Pierwsza wzmianka o Myśliborzu występuje w dokumencie z 1238 roku, w którym mowa jest o nadaniu templariuszom przez Władysława Odonica 1000 łanów ziemi nad rzeką Myślą. Myślibórz prawa miejskie brandenburskie otrzymał w latach 1262-70. Na przełomie XIII i XIV wieku nastąpił intensywny rozwój miasta, które w latach 1298-1537 było stolicą Nowej Marchii i wiodącym centrum gospodarczym regionu. Stołeczny charakter sprawił, że miasto wznosiło liczne reprezentacyjne budowle oraz zostało ufortyfikowane silnymi murami miejskimi. W 1433 roku. miasto spalili husyci. W tym czasie Myślibórz znajdował się w rękach Krzyżaków. W 1473 roku. zdobycia i zniszczenia miasta dokonał książę zachodniopomorski Bogusław X.
W XVI wieku Myślibórz dwukrotnie padał pastwą ogromnego pożaru. Wojny toczone w XVII i XVIII wieku spowodowały ogromne zniszczenia miasta, przez co nastąpiło osłabienie w rozwoju gospodarczym Myśliborza i regionu. Nadzieję na poprawę przyniosło dopiero uruchomienie połączeń kolejowych z Kostrzynem nad Odrą i Stargardem w 1882 roku, Barlinkiem w 1883 roku i Gorzowem Wielkopolskim w 1912 roku. W wyniku działań zbrojnych w końcowym okresie II wojny światowej miasto zostało zniszczone w ok. 40%. Zdobyte zostało przez wojska sowieckie 2 lutego 1954 roku. Wkraczające oddziały radzieckie dopuściły się zbrodni wojennych, rozstrzeliwując mieszkańców miasta i okolic, których masowy grób (120 osób) odkryto dopiero w 1995 roku. Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 7 maja 1946 roku. Najważniejsze zabytki miasta to:
– Kolegiata św. Jana Chrzciciela wzniesiona na początku XV wieku, z granitowymi fragmentami z drugiej połowy XIII wieku. Pierwotna świątynia została wkrótce zniszczona (najprawdopodobniej stało to się w 1271 roku podczas najazdu księcia Bolesława Pobożnego). W XIV i XV wieku odbudowany kościół wzbogacił się o wiele nowych ołtarzy. W 1433 roku kolegiata została spalona przez husytów. W 1538 roku, w związku z wprowadzeniem na Pomorzu luteranizmu, świątynia stała się zborem protestanckim. W 1539 roku wielki pożar miasta uszkodził kolegiatę. Zniszczenia były na tyle poważne, że przez ok. 50 lat funkcję kościoła parafialnego pełnił kościół klasztorny dominikanów. Kolegiata została odbudowana w latach 1582-93. W 1630 roku świątynia ucierpiała z powodu splądrowania przez wojska cesarskie, a w 1655 roku – z powodu pożaru. Odbudowę przeprowadzono w latach siedemdziesiątych XVII wieku. Z tego okresu pochodzi zachowana do dnia dzisiejszego ambona oraz sklepienia. W 1843-48 powstały organy wykonane przez C.A. Buchholza z Berlina, zachowane do dziś. Wyposażenie wnętrza : barokowy ołtarz główny – drewniany, bogato polichromowany. Ufundowany w 1697 roku przez dwóch burmistrzów Myśliborza. Wykonany przez snycerza Heinricha Bernharda Hattenkerela z Morynia. Wysokość ołtarza wynosi 13,5 m. W predelli przedstawiono Ostatnią Wieczerzę. Dwie postacie po bokach symbolizują Stary i Nowy Testament. W retabulum znajduje się scena Ukrzyżowania z figurami czterech ewangelistów. W zwieńczeniu Zmartwychwstanie i Wniebowstąpienie. Ambona – zbudowana w latach siedemdziesiątych XVII wieku. Ozdobiona malowanymi wizerunkami czterech ewangelistów oraz dwoma obrazami przedstawiającymi drabinę Jakubową i śmierć Jonasza. Baldachim ambony zwieńczony wizerunkiem pelikana karmiącego własną krwią swe młode. – organy – wykonane w latach 1843-48 przez C. A. Buchholza z Berlina. W wieży znajduje się renesansowy portal z 1585 roku. Resztki chrzcielnicy z XIII wieku. Na początku XX wieku wykonano gruntowny remont kościoła. Po drugiej wojnie światowej, 7 października 1945, kościół został pobłogosławiony przez księdza proboszcza Jana Wojtysiaka, stając się ponownie świątynią katolicką. Od 1992 roku jest siedzibą Myśliborskiej Kapituły Kolegiackiej.
– Klasztor Dominikanów – jedyny klasztor dominikanów w Nowej Marchii. Miał formę czworoboku: trzy skrzydła zajmował klasztor, w jednym mieścił się kościół. Do naszych czasów zachował się kościół i jedno skrzydło klasztorne. Gotycki kościół zbudowany został w drugiej połowie XIII wieku i pełnił funkcję świątyni dworskiej przebywającego często w Myśliborzu margrabiego Albrechta III. W kościele pochowani zostali dwaj synowie margrabiego. W 1433 roku husyci doszczętnie zniszczyli kościół. Do końca XV wieku świątynia została odbudowana. W latach 1539-93 – kościół pełnił funkcję fary luterańskiej. W XVI wieku dla kościoła zostały ufundowane: dzwony (1541-59), ambona (1568) oraz organy (1575). W 1635 zawaliły się sklepienia trzech wschodnich przęseł kościoła. Przęseł tych już nie odbudowywano lecz skrócono kościół o ok. 20 m – do długości 42 m, jaką świątynia ma obecnie. W 1717 roku zawaliła się wieża niszcząc sklepienia zachodnich przęseł świątyni. Odbudowę przeprowadzono w latach 1734-38, przy czym sklepienia zastąpiono stropami. W XIX wieku funkcje sakralne pełniły tylko 4 przęsła nawy. Pozostała część wykorzystywana była jako koszary i spichlerz. W latach 1927-28 przeprowadzono generalny remont budynku przystosowując go do pełnienia funkcji domu ludowego. Zabudowania klasztorne powstały w tym samym okresie co kościół (II połowa XIII w.). W istniejącym skrzydle zachowały się dwa pomieszczenia przykryte sklepieniami kryształowymi oraz palmowym (wspartym na jednym filarze). Przypuszcza się, że w pomieszczeniach tych mógł znajdować się refektarz lub kuchnia. Piętro przeznaczone było na cele dla zakonników. W 1543 roku nastąpiła sekularyzacja klasztoru, a po kilku latach (w 1547) jego ostateczna likwidacja. W latach 1927-28 przeprowadzono generalny remont pomieszczeń przystosowując je do pełnienia funkcji muzeum regionalnego. Muzeum to działało w murach klasztornych od 1928 do 1945 roku. Obecnie w zabudowaniach klasztornych mają swoją siedzibę lokalne instytucje kulturalne: Myśliborski Ośrodek Kultury oraz Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna.
– Sanktuarium Miłosierdzia Bożego – kościół pw. Świętego Krzyża, zbudowany w latach.1905-07 przez polskich robotników, pracujących na tych ziemiach. Świątynia od początku była kościołem katolickim. Kościół jest budowlą neogotycką, zbudowaną z cegły. Szczyt wschodni zakończony jest schodkowo, zachodni ozdobiony jest blendami. Kościół posiada emporę organową oraz sklepienie sieciowe w nawie głównej. W prezbiterium zachowało się pierwotne wyposażenie w postaci neogotyckiego, drewnianego ołtarza i jednego witrażu. Neogotycki jest także ołtarz boczny, ambona (przerobiona), empory. W 1992 roku w osi głównej kościoła dobudowano dopasowaną stylowo kruchtę, przez co powierzchnia kościoła wzrosła o ok. 30%. 1 sierpnia 1993 roku ks. abp Marian Przykucki wprowadził relikwie św. Faustyny Kowalskiej i ustanowił kościół Sanktuarium Miłosierdzia Bożego. Znajdujący się przy sanktuarium klasztor jest domem macierzystym Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego. Sanktuarium znajduje się przy ul. Kościelnej 17.
– Klasycystyczny ratusz jest obiektem ceglanym, dwukondygnacyjnym, wybudowanym w latach 1771-72 na rzucie prostokąta. W osi budowli usytuowano ryzalit wejściowy, boniowany w dolnej części, zwieńczony tympanonem, w którym dawniej znajdował się zegar w rokokowym kartuszu. Nad oknami znajdują się barokowe panoplia i rocaille. W elewacji zachodniej umieszczono herb miasta. Obecnie ratusz jest siedzibą burmistrza, Urzędu Miasta i Gminy Myślibórz oraz Rady Miejskiej i Młodzieżowej Rady Miejskiej. Przed ratuszem umiejscowiono modernistyczną fontannę i dwa głazy pamiątkowe: ku czci Jana Pawła II i Pionierom Ziemi Myśliborskiej w 50-tą rocznicę powrotu miasta do Polski.
– Gotycka kaplica Św. Ducha z połowy XIV wieku. Wzniesiona na planie prostokąta. Dolne partie wykonane z ciosów kamiennych, górne z cegły. Od strony wschodniej zachowany portal ostrołukowy z okrągłym oknem. Pod gzymsem znajduje się dekoracyjny fryz ceglany. Pierwotne przeznaczenie kaplicy nie jest wyjaśnione: być może pełniła funkcję kaplicy margrabiego lub należała do gildii kupieckiej. Po reformacji nie pełniła już funkcji sakralnych. W XVI wieku była wykorzystywana jako owczarnia i browar, w XVIII wieku był tu magazyn soli. W połowie XIX wieku została przerobiona na remizę strażacką, a pod koniec XIX wieku wnętrze zaadaptowano na cele mieszkalne. Po II wojnie światowej w kaplicy mieścił się magazyn. W 1979 roku przeprowadzono generalny remont budynku i otwarto w nim muzeum regionalne. Kaplica jest orientowana, zbudowana z cegły na kamiennym cokole, ściany wzmocnione przyporami. Portal ostrołukowy, położony centralnie w szczytowej ścianie. Wewnątrz sklepienia krzyżowo-żebrowe wsparte na wspornikach. Początkowo kaplica należała do szpitala św. Gertrudy. Wewnątrz znajdował się ołtarz zawierający figurę św. Gertrudy. Cała kaplica przeszła gruntowny remont w latach 1912-13. W 1933 roku w kaplicy wystawiono trumny ze szczątkami dwóch litewskich pilotów, uczestników przelotu Nowy Jork – Kowno, którzy zginęli w katastrofie samolotowej pod Pszczelnikiem. W czasie II wojny światowej (lub wkrótce po niej) zaginęło wyposażenie kaplicy. Obecnie w kaplicy mieści się Ośrodek Edukacji Plastycznej.
– Obwarowania miejskie – pozostałości kamienno-ceglanych murów obronnych z drugiej połowy XIII wieku. Pierwotna ich długość wynosiła ok. 1900 m. Wzmocnione były 49 basztami (głównie łupinowymi) rozmieszczonymi co 24-30 m oraz trzema bramami. Do czasów obecnych zachowały się niewielkie fragmenty murów obronnych, dwie bramy oraz dwie baszty (jedna pełna, druga – łupinowa). Brama Pyrzycka – zbudowana w I połowie XIV wieku, gotycka budowla ceglana. Zdobiona ostrołukowymi blendami, przykryta dachem namiotowym. W 1729 roku brama przeszła gruntowny remont. Od 2002 roku w bramie mieści się pracownia archeologiczna Muzeum Pojezierza Myśliborskiego. Brama Nowogródzka – wybudowana w I połowie XIV wieku z cegły. Elewację urozmaicają blendy i dwurzędowy fryz dekoracyjny. Brama zwieńczona jest dachem namiotowym. W 1737 roku przeprowadzono gruntowną renowację (data ta uwidoczniona jest na chorągiewce, na szczecie dachu). W 1968 roku w bramie otwarto schronisko młodzieżowe oraz wypożyczalnię sprzętu. Znalazł tu również siedzibę oddział PTTK. Baszta Prochowa gotycka, ceglana baszta obronna – zbudowana na planie koła, na przełomie XIV i XV wieku. Zwieńczenie wieży w postaci krenelażu i stożkowego dachu pochodzi z XIX wieku i nie musi odpowiadać pierwotnemu wyglądowi baszty. Wejście do baszty znajduje się na poziomie dawnego muru obronnego.
Myślibórz jest położony 20 km na południowy-wschód od Trzcińska-Zdrój, przy drodze nr 26.
Zdjęcia wykonano w maju 2022 roku.