Węgrów pierwotnie był osadą na pograniczu Mazowsza i Podlasia. W XV wieku został przyłączony do Księstwa Mazowieckiego. Pierwsza wzmianka pisana o osadzie pochodzi z 1414 roku, w związku z fundacją kościoła parafialnego ufundowanego przez Piotra Pietkowicza. W 1441 roku książę mazowiecki Bolesław IV nadał jej prawa miejskie chełmińskie. W 1446 roku miasto wróciło pod administrację księcia Kazimierza Jagiellończyka i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Następnie Węgrów stał się miastem prywatnym. Pierwszym jego właścicielem był Stanisław z Ołomuńca, po nim od 1476 roku Uhrowscy, a następnie od 1558 roku ród Kiszków. Kolejnymi właścicielami od 1593 roku byli Radziwiłłowie. Właściciele dbali o rozwój miasta sprowadzając do niego osadników z różnych części Europy. W XVI wieku nastąpił gwałtowny rozwój Węgrowa związany z intensyfikacją handlu zbożem. Od 1558 roku za sprawą właścicielki Węgrowa Anny z Radziwiłłów Kiszkowej nastąpił napływ osadników protestanckich. Miasto stało się ważnym ośrodkiem reformacji i kolebką ruchu Arian. Gmina ariańska przetrwała jednak tylko do 1592 roku. Uległa likwidacji wraz ze śmiercią jej protektora Jana Kiszki i przejęciem kościoła parafialnego powtórnie przez wyznawców kalwinizmu. Od XVII wieku dzięki opiece kalwińskiej linii Radziwiłłów na Birżach i Dubinkach Węgrów stał się ważnym ośrodkiem wyznania ewangelicko-augsburskiego dla Podlasia i Mazowsza.
W połowie XVII wieku właścicielem miasta był Bogusław Radziwiłł. Podczas potopu szwedzkiego w 1657 roku miasto zostało spalone i ograbione przez wojska siedmiogrodzkie i Szwedów. W 1630 roku kościół kalwiński został przebudowany na kościół rzymskokatolicki. W 1664 roku Bogusław Radziwiłł sprzedał Węgrów katolikowi Janowi Kazimierzowi Krasińskiemu. Nowy właściciel wprowadził w mieście politykę kontrreformacji. Podczas wojny północnej Węgrów został ponownie spalony i ograbiony. Od 1782 roku właścicielami miasta byli Ossolińscy. Ostatnimi prywatnymi właścicielami miasta byli do 1869 roku Łubieńscy. Po III rozbiorze Węgrów znalazł się w granicach Austrii. W 1809 roku wszedł w skład Księstwa Warszawskiego. Po zakończeniu wojen napoleońskich od 1815 roku był miastem Królestwa Polskiego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku Węgrów pozostawał ośrodkiem życia lokalnego. Miasto bardzo ucierpiało podczas II wojny światowej. We wrześniu 1939 roku zostało zbombardowane przez lotnictwo niemieckie. Podczas okupacji mieściło się tu ośmiotysięczne getto żydowskie. W czasie jego likwidacji w latach 1942-43 roku uległa zniszczeniu około 60% miasta. Miasto zostało wyzwolone 8 sierpnia 1944 roku w ramach akcji Burza przez oddziały Armii Krajowej. Najważniejsze zabytki miasta to:
– Barokowa Bazylika Mniejsza w Węgrowie pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP. Świątynia została odbudowana po pożarze, według projektu Tylmana z Gameren przez architektów Carlo Ceroniego i Jana Reisnera i konsekrowana w 1711 roku przez biskupa łuckiego Aleksandra Benedykta Wyhowskiego. Trójnawowy kościół zbudowany jest na planie prostokąta i przykryty sklepieniem kolebkowo-krzyżowym. Nawy boczne są znacznie węższe od głównej. Fasada świątyni jest typowo barokowa, z trójkątnym szczytem zwieńczonym krzyżem łacińskim oraz figurami świętych apostołów Piotra i Pawła. Po bokach fasady znajdują się dwie charakterystyczne wieżyczki gotyckie pozostałe z dawnego kościoła obronnego. We wnętrzu kościoła znajduje się zespół barokowych fresków wykonanych w duchu kontrreformacji autorstwa florenckiego malarza Michała Anioła Palloniego z lat 1707-08. W prezbiterium uwagę zwraca wspaniała scena Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Innym znanym dziełem odznaczającym się ponadto niesamowitą aurą jest obraz „Taniec Śmierci” z XVII/XVIII wieku. Przedstawione na nim szkielety porywają do tańca mężczyzn i kobiety, szlachtę i chłopów, monarchów i duchownych. Obraz miał ostrzegać przed znikomością życia ludzkiego i nieuchronną karą za grzechy. Zawieszone w zakrystii bazyliki słynne na cały kraj Zwierciadło Twardowskiego, to metalowe, prostokątne lustro o wadze 17,5 kg, które należało jakoby do słynnego magika. Według legendy Twardowski wywołał z jego pomocą ducha Barbary Radziwiłłówny dla króla Zygmunta Augusta. Lustro oglądał także cesarz Napoleon w 1812 r. i stłukł je w gniewie szpicrutą, gdy ukazało mu klęskę Wielkiej Armii w Rosji. Intrygujący jest fakt, że na lustrze nie osiedla się kurz, a jego drewnianej ramy nie atakują szkodniki drewna. Napis na ramie nawiązuje do znanego z historii Twardowskiego nawrócenia się mistrza: „Zabawiał tym lustrem Twardowski sztuki magiczne pokazując lecz na chwałę bożą obrócone jest”. We wrześniu 1939 roku kościół został zbombardowany. Przez okres II wojny światowej był zamknięty. Po zakończeniu działań wojennych przywrócono mu funkcje parafialne. 4 kwietnia 1997 roku papież Jan Paweł II ustanowił kolegiatę węgrowską bazyliką mniejszą. W 1969 roku w kościele brał ślub Lech Wałęsa z pochodzącą z podwęgrowskiej wsi Krypy – Danutą. Świątynia znajduje się w centrum miasta, przy ul. Strażackiej 5.
– Barokowy zespół poreformacki, składający się z dawnego klasztoru i kościoła pw. św. Piotra z Alkantary i św. Antoniego z Padwy. Świątynię ufundował podskarbi wielki koronny Jan Kazimierz Krasiński, a wybudował jego syn – Jan Dobrogost w latach 1693-1715 według projektu Tylmana z Gameren. Zespół budynków wybudowany został na miejscu wcześniejszej drewnianej kapliczki i do 1864 roku pełnił funkcje kościoła klasztornego reformatów. Trójnawowa świątynia została wzniesiona na planie prostokąta z transeptem. Wo wschodniej elewacji przylega trzyskrzydłowy klasztor z wewnętrznym dziedzińcem. Wnętrze kościoła jest barokowe, ozdobione polichromiami i freskami Michała Anioła Palloniego z lat 1706-11. Drewniany ołtarz główny pochodzi z około 1690 roku i jest prawdopodobnie dziełem Andreasa Schlutera. W ołtarzu umieszczony jest krucyfiks, zaliczany do najpiękniejszych w Polsce. Po prawej stronie od ołtarza głównego nad drzwiami do kaplicy św. Bonawentury znajduje się wykonane w latach 1701-03 epitafium fundatora kościoła, Jana Dobrogosta Krasińskiego, który jest pochowany w mauzoleum rodziny Krasińskich w krypcie świątyni. Ciekawostką oraz osiągnięciem architektonicznym jest wiszący chór muzyczny zbudowany bez dolnych podpór. W krypcie pod kościołem kryje się prawdziwa nekropolia – dzięki unikalnemu mikroklimatowi w podziemiach zachowały się zmumifikowane ciała zakonników i szlacheckich notabli. Krypty można zwiedzać za zgodą księży. W czasie II wojny światowej i krótko po niej z powodu zniszczenia fary miejskiej świątynia pełniła funkcje kościoła parafialnego. Od 1970 roku świątynia była kościołem rektoralnym. W 1994 roku przy kościele utworzono parafię św. Antoniego z Padwy i św. Piotra z Alkantary, która wyodrębniono z parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Kościół znajduje się przy ulicy Kościuszki 27.
– Dom Gdański jest jedną z pamiątek po dawnej świetności Węgrowa jako ważnego ośrodka handlowego w skali kraju. Usytuowany przy rynku to jeszcze jeden barwny kamyczek w historycznej mozaice węgrowskiej. Według tradycji, od XVIII w. (a może nawet wcześniej) miała funkcjonować w tym miejscu faktoria handlowa kupców z Gdańska kontrolujących handel zbożem i bydłem, która szybko zyskała nazwę „Domu Gdańskiego”. Do samej nazwy znakomicie pasuje również stylizacja architektury budynku, przypominająca obiekty charakterystyczne dla pomorza. Warto pamiętać, że Liwiec był spławny, co umożliwiało wysyłanie zboża Liwcem do Bugu a następnie do Gdańska, zaś jeden z dwóch głównych traktów handlowych przechodzących przez Węgrów prowadził do Gdańska. W domu Gdańskim w roku 1793 gościł król Stanisław August, zaś w 1812 roku Napoleon po niefortunnej wyprawie na Moskwę. Obecny budynek to barokowy dwór z pierwszej poł. XVIII wieku jest siedzibą Miejskiej Biblioteki Publicznej. Dom znajduje się przy ul. Rynek Mariacki 11.
Węgrów jest położony 16 km na zachód od Sokołowa Podlaskiego, przy drodze nr 62 do Łochowa.
Zdjęcia wykonano w lipcu 2021 roku.