Wyszehrad (węg. Visegrad) jako obronne miejsce był znany czasach imperium rzymskiego, kiedy to na skale górującej nad dzisiejszym miastem Rzymianie zbudowali pograniczną fortecę. Później w tym miejscu istniał słowiański gród, który w IX wieku został opanowany przez Węgrów. W połowie XIII wieku, po najazdach mongolskich, król Węgier Bela IV zbudował w Wyszehradzie cytadelę. W ciągu kolejnych 100 lat forteca została znacznie rozbudowana, a w 1323 roku miasto obrał sobie za swoją siedzibę król Węgier – Karol Robert. Polecił on wybudować w mieście kolejny zamek, który przez kolejne stulecia pełnił siedzibę kolejnych królów węgierskich. W 1326 roku urodził się tu król Węgier i Polski Ludwik Węgierski, a w 1330 miał tu miejsce nieudany zamach Felicjana Zacha na węgierską rodzinę królewską. W XIV wieku w Wyszehradzie zmarli królowie Węgier Karol Robert i Karol II Mały. Za panowania króla Zygmunta Luksemburskiego stolicę przeniesiono do Budy, ale król Maciej Korwin znów rezydował w Wyszehradzie i przebudował pałac Karola Roberta w stylu renesansowym. Rolę stolicy Wyszehrad utracił dopiero po najeździe tureckim, kiedy to zamek wraz z miasteczkiem u jego stóp zostały zniszczone – po dwukrotnym oblężeniu w latach 1529 i 1543. Po zakończeniu okupacji osmańskiej rezydencja wraz z twierdzą zostały profilaktycznie wysadzone w powietrze na rozkaz cesarza Leopolda I Habsburga. Miasto odrodziło się w XVII wieku, ale prawa miejskie odzyskało dopiero współcześnie, w roku 2000. Za czasów stołecznych, w roku 1335 i w 1338, Wyszehrad był miejscem zjazdów wyszehradzkich – spotkań królów Węgier, Czech i Polski. Tę tradycję współpracy w Europie Środkowej kontynuuje tzw. Grupa Wyszehradzka – prezydenci Węgier, Czech, Słowacji i Polski spotykają się w Wyszehradzie co roku począwszy od 1991.Turystycznymi atrakcjami Wyszehradu jest cytadela na szczycie wzgórza oraz ruiny królewskiego pałacu u podnóża, a przede wszystkim panorama doliny Dunaju z pobliskich wzgórz. Wybrane zabytki i pomniki:

– Obecnie malownicze ruiny cytadeli udostępnione są dla zwiedzających i stanowią jedną z najchętniej odwiedzanych atrakcji turystycznych w okolicach Budapesztu. W odbudowanych skrzydłach mieszkalnych zamku urządzono kilka wystaw, m in. na temat życia dawnych Węgrów czy dziejów insygniów koronnych. Z fortecy roztacza się przepiękna panorama doliny Dunaju. W sezonie letnim na terenie cytadeli organizowane są bardzo często różnego rodzaju jarmarki czy średniowieczne inscenizacje w czasie których obejrzeć można poprzebieranych w stroje z epoki sokolników, łuczników czy giermków.

– Pałac królewski z zewnątrz wygląda może dość niepozornie. Ale należy wziąć pod uwagę, że jeszcze kilkadziesiąt lat temu archeolodzy w ogóle wątpili w jego istnienie. Zniszczony został przez najeźdźców i z czasem pogrzebany przez górę, pod którą został zbudowany. Dziś powoli powstaje z ruiny, odzyskując dawny blask. Ostateczny wygląd pałacowi nadał król Maciej Korwin. Pomimo oficjalnego przeniesienia wtedy stolicy do Budy, rezydował on wraz z dworem w Wyszehradzie, przebudowując swoją siedzibę na styl renesansu.We wnętrzach zostały odtworzone komnaty królewskie, których ozdobą są przepiękne piece kaflowe. W środkowej części pałacu znajduje się dwukondygnacyjny dziedziniec z krużgankami. Centralny jego punkt zajmuje renesansowa Fontanna Herkulesa dłuta włoskiego mistrza Giovanniego Dalmaty. Na terenie pałacu trudno nie zauważyć charakterystycznego baldachimu. To unikatowe dzieło to ogrodowa fontanna w stylu gotyckim zwana Lwią Fontanną. Zrobiona została z czerwonego marmuru, a jej cechą charakterystyczną są motywy z lwami, stąd nazwa. W północnej części pałacu znajdują się ogrody królewskie, do których prawdopodobnie doprowadzony był wtedy wodociąg. Wejście na teren obiektu jest płatne. Zwiedza się indywidualnie, lub można skorzystać z elektronicznego przewodnika (brak j. polskiego).

Wyszehrad jest położony około 40 km na północ od Budapesztu.

Zdjęcia pochodzą z filmu nagranego kamerą VHS w lipcu 1996 roku. Niestety ich jakość pozostawia wiele do życzenia, ale chciałem je wykorzystać.