Pierwotny zamek w Wieliczce został wzniesiony tuż przed pierwszą lokacją miasta, którą przeprowadził książę Henryk IV Probus w 1289 lub 1290 roku. Królewski zamek został rozbudowywany przez Kazimierza Wielkiego, który nadał miastu prawo średzkie. Od początku istnienia zamku do 1945 roku miały tu siedzibę władze zarządzające żupą oraz magazynem soli. Właściwy zamek wzniesiono z piaskowca na planie czworoboku o wymiarach 57 x 60 metrów, pośrodku którego stał piętrowy dom posadowiony na planie prostokąta o wymiarach 10 x 16 metrów, zwany „Domem pośród żupy”. Bramę wjazdową umieszczono w północno-wschodnim narożniku murów obwodowych. Zespolona z murami kamienna baszta pochodząca z XIV wieku znajdowała się w ciągu fortyfikacji miasta, broniąc go od strony północno-zachodniej. Za czasów Kazimierza Wielkiego w XIV wieku dobudowano do „Domu pośród żupy” od strony zachodniej parterowe skrzydło na rzucie kwadratu o boku 13,5 metra, oraz dwa budynki gospodarcze wzdłuż murów. Po pożarach miasta w roku 1473 i 1475 do północnego muru obronnego dobudowano północne skrzydło zamku tzw. „Dom żupny”, w którym w latach 1536-56 urządzono na piętrze kaplicę, wysuniętą ryzalitowo przed lico fasady. Dalsza rozbudowa miała miejsce na początku drugiej połowy XVI wieku, kiedy to zachodnią część podniesiono o jedno piętro, wybudowano łącznik między skrzydłami oraz zwieńczono mury renesansowymi attykami. W tym też czasie zamek otrzymał bogaty wystrój renesansowy. Pomieszczenia ozdobiono nowymi stropami z kasetonami i belkami.

         Od końca XVI wieku, a szczególnie w XVII wieku, w związku z kryzysem przeżywanym przez żupy krakowskie, pożarami i działaniami wojennymi zamek zaczął z wolna podupadać. W latach 1670-85 przeprowadzono generalny remont założenia polegający głównie na wymianie zniszczonych ścian. W czasie zaboru austriackiego adaptowano część pomieszczeń na cele mieszkalne i biurowe. Po zniszczeniach z końcowego okresu II wojny światowej w 1976 roku przystąpiono do odbudowy zniszczonego zamku. Pomiędzy „Domem pośród żup” a murem odkryto pozostałości szybu górniczego z połowy XIII wieku. W wyniku badań natrafiono w nim na resztki 3 lin służących za windę oraz do sygnalizacji oraz fragmenty ceramiki. Obecnie w zabudowaniach dawnego zamku mieści się ekspozycja dotycząca historii Wieliczki do czasów współczesnych i jedyna w Polsce kolekcja solniczek (w „Domu pośród żupy”) oraz Muzeum Żup Krakowskich (w „Domu żupnym”).

         Wieliczka jest położona 12 km na południowy-wschód od centrum Krakowa, przy drodze nr 4 do Tarnowa. Zamek znajduje się w centrum miasta, przy ulicy Zamkowej.

         Zdjęcia wykonano w lipcu 2009 roku.