Bazylika Świętych Jana i Pawła (wł. Santi Giovanni e Paolo) w Wenecji została wzniesiona w latach 1246 – 1395. Pierwszy kościół w tym miejscu istniał przypuszczalnie w 983 roku, a pierwszy poświadczony w 1184 roku. W 1234 roku doża Jacopo Tiepolo podarował dominikanom ten teren, żeby zbudowali kościół i klasztor. Klasztor został ukończony w 1293 roku. Dach kościoła ukończono w 1417 roku. Świątynia została konsekrowana 14 listopada 1430 roku, przez biskupa Antonio Correra. Bazylika została dedykowana, być może na życzenie doży, dwóm braciom, rzymskim męczennikom, Janowi i Pawłowi. W XV wieku zbudowano kopułę, wysoką na 55 m. W 1448 roku rozpoczęto budowę pierwszej kaplicy bocznej, zaprojektowanej w stylu gotyckim. W 1458 roku pod nadzorem Bartolomea Bona zbudowano nowy główny portal wstawiając do niego kolumny zakupione z kościoła San Andrea na Torcello. Prace ukończono w 1464 roku. Kościół i klasztor przeszły kilka zmian w okresie baroku. Klasztor został zniesiony na mocy protokołu z 18 czerwca 1806 roku, a w 1809 roku został przeznaczony na szpital wojskowy, zaś w 1819 – na szpital cywilny. W 1810 roku dotychczasowy kościół klasztorny stał się kościołem parafialnym. W XIX wieku przebudowano XVIII-wieczne lunety nawy południowej na neogotyckie, trzyczęściowe okna. W 1922 roku podczas napraw uszkodzeń, jakich kościół doznał w wyniku I wojny światowej przywrócono dwa małe, okrągłe okna w fasadzie. 5 września 1922 roku papież Pius XI nadał kościołowi tytuł bazyliki mniejszej.

Obecna świątynia została zbudowana na planie krzyża łacińskiego, jako założenie trzynawowe z transeptem, w stylu gotyku weneckiego z wąskimi biforiami. Ma 96 m długości i 40 szerokości. Ściany są ozdobione gzymsem i umieszczonym pod nim fryzem arkadkowym. W centrum fasady znajduje się duże, okrągłe okno, flankowane dwoma mniejszymi. Szczyt został zwieńczony trzema smukłymi wieżyczkami z figurami św. Tomasza z Akwinu, św. Dominika i św. Piotra Męczennika. W przyziemiu znajduje się gotycko-renesansowy, marmurowy portal dłuta Bartolomea Bona. W pilastry wbudowano reliefy bizantyńskie. Po obu stronach portalu, pod gotyckimi arkadami umieszczono, od lewej, urny dożów. Przy boku bazyliki wychodzącym na plac znajduje się kilka budynków i kaplic. Nawy zostały przekryte sklepieniem krzyżowym, wspartym na potężnych filarach, pomiędzy którymi umieszczono charakterystyczne, drewniane belki. Dobrze oświetlone światłem dziennym prezbiterium zwraca uwagę swoimi gotyckimi oknami i barokowym ołtarzem. Jest ono zamknięte dwukondygnacyjną, wieloboczną apsydą, której ściany przepruto wysokimi, ostrołukowymi biforiami. Nad oknami części dolnej umieszczono rozety. Kondygnacje przedziela gzyms ozdobiony fryzem oraz balustrada. Po obu stronach prezbiterium, przy ramionach transeptu, znajdują się mniejsze apsydy, po dwie z każdej strony. Do arcydzieł należy obraz ołtarzowy Giovanniego Belliniego – Święty Wincenty Ferreriusz, namalowany w latach 1465–68. Do wybitnych dzieł należą także malowidła sklepienne Veronesego w Kaplicy Różańcowej, zniszczonej przez pożar w 1867 roku. Zwracają uwagę okazałe grobowce dożów, których jest 25. Wszystkie ich pogrzeby po XV wieku odbywały się tutaj.

Bazylika Santi Giovanni e Paolo znajduje się, w dzielnicy (sestiere) Castello, przy placu Campo Santi Giovanni e Paolo.

Zdjęcia pochodzą z filmu nagranego kamerą VHS w sierpniu 1992 roku. Niestety ich jakość pozostawia wiele do życzenia, ale chciałem je wykorzystać.

  • Szczyt fasady

  • Portal wejściowy

  • Nawa główna

  • Sklepienie

  • Grobowce dożów

  • Grobowce dożów

  • Relikwiarz