– Kościół cmentarny św. Leonarda – zbudowany prawdopodobnie pod koniec XV wieku, na miejscu wcześniejszej świątyni. Jednak według miejscowej tradycji pochodzi on z roku 1143 lub 1203 – taką datę można odczytać na północno-wschodniej ścianie prezbiterium – i stoi na miejscu dawnej pogańskiej gontyny. Zachował się do dziś w stanie prawie niezmienionym i należy do najcenniejszych drewnianych kościołów Polski.

Jest to świątynia orientowana o konstrukcji zrębowej, dwudzielna. Prezbiterium zamknięte jest trójbocznie. Nawa jest szersza, w kształcie kwadratu. W XVII wieku kościół został otoczony malowniczymi sobotami, w tym czasie dodano także wieżyczkę na sygnaturkę. Przy prezbiterium nie ma zakrystii. Dach świątyni jest jednokalenicowy, o konstrukcji więźbowo-zaskrzynieniowej, kryty gontem. Zgodnie z dawną tradycją okna są tylko po stronie południowej, zaś drzwi wejściowe od południa i zachodu.

Wnętrze nakryte jest stropami z zaskrzynieniami w nawie. Na stropach znajduje się polichromia patronowa: w nawie z końca XV wieku, w prezbiterium z XVI wieku. Na zaskrzynieniach znajdują się deski z dekoracją o motywach kasetownowych, wykonaną prawdopodobnie w XVII wieku. Malowidła w prezbiterium pochodzą z 1689 roku (data wymalowana w północno-wschodnim narożu). Na zamknięciu przedstawiono Ukrzyżowanie na tle draperii podtrzymywanej przez aniołów, na ścianie północnej Sąd Ostateczny, na południowej Ostatnią Wieczerzę i wizerunek NMP adorowanej przez św. Szymona z Lipnicy. W nawie, na ścianie północnej, znajduje się polichromia z 1711 roku (data na belce tęczowej). Dekoracja chóru muzycznego składają się charakteryzujące się ludową ekspresją malowidła przedstawiające Dekalog. W kościele znajdowały się dawniej trzy zabytkowe tryptyki. Zostały skradzione w nocy z 4 na 5 lipca 1992 roku, a następnie odzyskane. Zdecydowano się jednak umieścić je w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie. Dziś w Lipnicy można podziwiać ich kopie. Na wyposażenie świątyni składają się:

– kopia tryptyku św. Leonarda, pochodzącego z ok. 1510 roku. W polu środkowym św. Leonard z kajdanami w rękach, św. Wawrzyniec i św. Florian. Na skrzydłach bocznych ukazano sceny z życia św. Leonarda i wizerunki świętych;

– kopia tryptyku św. Mikołaja, pochodzącego z ok. 1530 roku. W polu środkowym św. Mikołaj, który ofiarowuje trzem biednym pannom posag w postaci trzech złotych kul;

– kopia tryptyku Adoracji Dzieciątka Jezus, pochodzącego z 3 lub 4 ćw. XV wieku;

– grupa Pasji na belce tęczowej, w skład której wchodzą krucyfiks oraz figury Matki Boskiej i św. Jana;

– barokowe obrazy na południowej ścianie nawy;

– gotycka płaskorzeźba Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny z końca XIV wieku.

Ciekawym elementem jest też belka podtrzymująca ołtarz od tyłu. Rzekomo jest to dawna rzeźba Świętowita. W posadzce nawy znajduje się płyta nagrobna Antoniego Ledóchowskiego, ojca sióstr bł. Marii Teresy i s. Julii Marii. Cennym zabytkiem jest feretron procesyjny z płaskorzeźbą Trójcy Świętej. Kościół został poważnie uszkodzony przez powódź w 1997 roku. Woda podmyła wówczas fundamenty i dostała się do wnętrza. Całkowicie zniszczyła kryptę i znajdujący się w niej nagrobek. Świątynię uratowali mieszkańcy wsi, przywiązując ją linami do potężnych drzew. Po ustąpieniu powodzi szybko przystąpiono do gruntownych prac remontowych. W 2003 roku kościół został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Kościół jest położony w Lipnicy Dolnej, około 300 metrów na wschód od Rynku w Lipnicy Murowanej.

– Gotycki kościół św. Andrzeja Apostoła – został wzniesiony z fundacji króla Kazimierza Wielkiego. Co najmniej od 1373 roku był ośrodkiem rozległego dekanatu, który swym zasięgiem przez kilka wieków obejmował m.in. Bochnię. W 1784 roku zniesiono dekanat lipnicki, a parafię lipnicką włączono do dekanatu brzeskiego. Dopiero w 1928 r. utworzono ponownie dekanat lipnicki.

Z 1463 roku pochodzi pierwsza wzmianka o istniejącej przy kościele szkole parafialnej. W 1483 roku wójt lipnicki Łukasz Waldorf ufundował w kościele ołtarz Wniebowzięcia NMP. Kościół ulegał częstym zniszczeniom wraz z miastem, w tym, w czasie pożarów w latach 1500, 1740, 1810, 1820, 1824. Zniszczony w czasie najazdu szwedzkiego w 1655 roku, został później gruntownie odremontowany. Przebudowany w latach 1720 i 1754, był ponownie konsekrowany przez biskupa krakowskiego Michała Kunickiego. Po pożarze z 1820 roku odbudowany i znów konsekrowany przez biskupa krakowskiego Grzegorza Zieglera. Po rozległych pracach remontowych, prowadzonych od 1973 roku, podczas których częściowo odsłonięto pierwotne, gotyckie portale, w 1976 roku kościół ponownie otynkowano z zewnątrz. Ostatnia rewitalizacja kościoła miała miejsce w latach 2009–11.

Jest to świątynia murowana, z węższym prezbiterium zamkniętym dwubocznie, wyróżnia się masywną, czworoboczną wieżą na osi, wspartą we frontowych narożnikach potężnymi przyporami. Nakrywa go dach dwuspadowy, jednokalenicowy, z niewielką, czworoboczną sygnaturką na kalenicy. Wnętrze zdobi bogata polichromia figuralna i ornamentalna, wykonana w 1863 roku przez A. Miklasińskiego z Bochni. Ołtarz główny z 1887 roku dłuta Ludwika Sikorskiego z Zakliczyna. W ołtarzu znajduje się obraz św. Andrzeja Apostoła. Ołtarze boczne: Najświętszego Serca Pana Jezusa oraz św. Józefa z 1889 roku, również dłuta L. Sikorskiego. Najstarszy ołtarz, rokokowy, umieszczony w południowej kaplicy Pana Jezusa Ukrzyżowanego, pochodzi najpóźniej z roku 1773. Ołtarz Matki Bożej Majowej z 1896 roku, dzieło Władysława Łuczkiewicza. Ołtarz pod chórem, z 1863 roku, zawiera cenną gotycką rzeźbę przedstawiającą Matkę Boską z Dzieciątkiem Jezus, pochodzącą z ok. 1370 roku, a więc sprzed epoki tzw. „pięknych Madonn”. Godna uwagi jest również rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego na tęczy z XVII wieku. Ambona z 1889 roku. W zakrystii znajduje się rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego z XVIII wieku. Przy wejściu bocznym stoi kamienna chrzcielnica z XIV wieku, a przy głównym – z XV wieku. W zwieńczeniu ołtarza św. Józefa znajduje się obraz przedstawiający św. Szymona, a duże malowidło przedstawiające go znajduje się również na ścianie prezbiterium.

Kościół znajduje się 150 metrów na północ od Rynku.

– Barokowy kościół pw. św. Szymona z Lipnicy – wzniesiony w latach 1636–48 za namową króla Władysława IV Wazy, w fundacji Stanisława Lubomirskiego (ówczesnego dzierżawcy Lipnicy) i mieszczan lipnickich, jako wotum wdzięczności za zwycięstwo armii polskiej (dowodzonej po śmierci  Chodkiewicza przez Lubomirskiego) nad wojskami tureckimi w 1621 r oku w bitwie pod Chocimiem. Murowana świątynia została wzniesiona na miejscu domu, w którym urodził się późniejszy św. Szymon z Lipnicy.

Jest to budowla jednonawowa, bezwieżowa, jedynie z sygnaturką na kalenicy dwuspadowego dachu. Ołtarz główny, w stylu rokokowo-neogotyckim, pochodzi z 1860 roku. Znajduje się w nim obraz przedstawiający późniejszego św. Szymona z drugiej poł. XVI wieku. Dwa ołtarze boczne, w stylu ludowego rokoka, pochodzą z XVIII wieku. Organy wybudowano w XIX wieku. Przy kościele znajduje się studnia (pierwotnie z XVI wieku), z której woda słynie – według legendy – jako uzdrawiająca oczy, uszy, gardło oraz niepłodność u kobiet. Przed kościołem, włączona w jego ogrodzenie, stoi murowana dzwonnica parawanowa z dwoma dzwonami, pełniąca jednocześnie funkcję bramy wejściowej.

Kościół znajduje się 100 metrów na wschód od Rynku.

– zespół staromiejski – zabudowa dawnego miasta, w tym Rynku charakterystycznymi z drewnianymi domami podcieniowymi, oraz szczątkami murów obronnych, od których wzięła się nazwa miasta. Lipnica Murowana stanowi przykład zabudowy średniowiecznej osady miejskiej o charakterze targowym, zbudowanej w układzie owalnicowym wokół dość dużego (60 na 55 m) rynku. Pary ulic wychodzące z rogów rynku łączą się z ulicami obwodowymi. Parterowe domy podcieniowe w pierzejach rynku, zwrócone szczytami ku środkowi placu, zbudowano w XVIII wieku, w czasach, gdy miejscowość utraciła już swoje znaczenie. Są to głównie domy drewniane o konstrukcji zrębowej, nakryte dachami naczółkowymi, tylko niektóre częściowo murowane. Większość podcieni wspiera się na skromnie ozdobionych, drewnianych słupach.