W miejscu obecnego zamku istniały w średniowieczu dwa małe zamki należące do wygasłego w XVI wieku rodu „panów na Schwangau”. W XIX wieku zamki popadły w ruinę, a pozostałości jednego zaadaptowano na punkt widokowy, znany jako Sylphenturm. Ludwik II Bawarski spędził część swojego dzieciństwa nieopodal ruin – w sąsiednim średniowiecznym zamku Hohenswangau. Młody król objął rządy w 1864 roku. Pierwszym większym przedsięwzięciem budowlanym była budowa nowego „zamku rycerskiego”, późniejszego Neuschwanstein, w miejscu średniowiecznych ruin. Budowla powstawała od 1869 roku jako wyidealizowany średniowieczny zamek rycerski. Inspiracją do budowy Neuschwanstein były dwie podróże Ludwika II: w maju 1867 roku zwiedził odrestaurowany zamek Wartburg pod Eisenach, a w lipcu tego samego roku zobaczył francuski zamek w Pierrefonds, odbudowywany wówczas z ruin w formie historyzującego pałacu. Wstępny projekt opracował Christian Jank, a rozwinęli go Eduard Riedel i Georg von Dollmann. Król obstawał przy szczegółowym planowaniu i osobiście zatwierdzał każdy projekt. Jego wpływ na kształt zamku był na tyle znaczący, że budynek może uchodzić bardziej za wytwór wyobraźni króla, niż architektów.

Wydłużona budowla jest urozmaicona wieżami, wieżyczkami, frontonami, balkonami, blankami i rzeźbami. Otwory okienne nawiązują do stylu romańskiego i z reguły są zgrupowane w biforia i triforia. Wejście do zamku stanowi symetryczny budynek bramny, zwieńczony z obu stron wieżami, mieszczącymi klatki schodowe. Przejście przez budynek bramny, zwieńczone godłem królów bawarskich, prowadzi na dwupoziomowy dziedziniec. Dolny poziom jest ograniczony od wschodniej strony wejściem, od północy podstawą czworobocznej wieży, od południowej zaś nie jest zabudowany, by zapewnić widok na górską okolicę. Na wyższy poziom prowadzą schody. Górny poziom dziedzińca jest ograniczony od północy trójkondygnacyjnym budynkiem zwanym Domem Rycerskim, z którego galeryjka, przyozdobiona arkadami, prowadzi do wieży i części bramnej. Po drugiej, południowej stronie dziedzińca znajduje się trójpiętrowy, ogrzewany budynek, przewidziany dla kobiet, jednak jako taki nigdy nie wykorzystywany. Zachodnią część dziedzińca zamyka budynek pałacowy, który jest centralną częścią kompleksu i głównym budynkiem mieszkalnym. To w nim mieszczą się reprezentacyjne komnaty królewskie, ale także pokoje służby. Pałac jest potężną, pięciopiętrową budowlą składającą się z dwóch prostopadłościennych części, pokrytych dwuspadowymi dachami i złączonych ze sobą. Kształt jest dostosowany do skały, na której został zbudowany. Na skraju środkowej części budynku umieszczono dwie okrągłe wieże, mieszczące klatki schodowe, z których północna, o wysokości 65 m, wyraźnie wybija się ponad dach pałacu. Na zachodniej fasadzie pałacu umieszczono dwupiętrową galeryjkę z widokiem na jezioro Alpsee. Od północnej strony wystaje jeszcze niewielka wieżyczka oraz ogród zimowy. Bryła pałacu jest ponadto bogato urozmaicona ozdobnymi kominami i wieżyczkami, a fasady od strony dziedzińca – freskami. Na wschodnim szczycie umieszczono miedzianą figurę lwa, na zachodnim zaś rycerza.

Król przeżył w zamku tylko kilka miesięcy. W momencie śmierci króla, 13 czerwca 1886, zamek Neuschwanstein nie był jeszcze ukończony. Ludwik II nie zamierzał nigdy udostępnić zamku publiczności, niemniej uczyniono to już sześć tygodni po jego śmierci. Dzięki opłatom za wstęp uregulowano część długów, a zarządcom majątku udało się do 1899 roku w całości spłacić zobowiązania. Położony na uboczu zamek przetrwał bez uszkodzeń obie wojny światowe. Do 1944 roku służył jako magazyn dzieł zagrabionych we Francji. Hitlerowcy mieli zamiar w kwietniu 1945 roku wysadzić Neuschwanstein, by uniemożliwić wrogowi przejęcie budynku i dzieł sztuki. Wyznaczony dowódca jednostki nie wykonał rozkazu i przekazał zbiory odpowiedzialnej za zbiory komórce nadchodzących wojsk sprzymierzonych. Po drugiej wojnie światowej część pomieszczeń wykorzystywały bawarskie archiwa, jako prowizoryczny skład dokumentów (do czasu odbudowy zbombardowanych budynków w Monachium).

Obecnie Zamek Neuschwanstein należy do największych atrakcji turystycznych Niemiec. Ze względów bezpieczeństwa dozwolone jest tylko zwiedzanie w grupach z przewodnikiem, trwające ok. 35 minut. Neuschwanstein jest symbolem epoki romantyzmu. Był pierwowzorem zamku Śpiącej Królewny w Disneylandach i scenografią dla filmów. Najpiękniejszy widok na zamek rozpościera się z położonego powyżej budowli mostu Marienbrucke.

Zamek Neuschwanstein jest położny 2 km na południe od Schwangau, 4 km na wschód od Fussen i 90 km na południowy-zachód od Monachium.

Zdjęcia pochodzą z filmu nagranego kamerą VHS w sierpniu 1992 roku. Niestety ich jakość pozostawia wiele do życzenia, ale chciałem je wykorzystać.