Ziębice zostały założone około 1250 roku przez księcia wrocławskiego Henryka III Białego na miejscu osady Sambice, zniszczonej w 1241 roku w czasie najazdu mongolskiego. Miasto pozostawało pod władzą książąt wrocławskich do podziału księstwa po śmierci Bolesława Rogatki w 1278 roku. Następnie należało do jego syna, księcia jaworskiego Bolka I Surowego. W tym czasie w północno-wschodniej części miasta w pobliżu Bramy Grodkowskiej znajdował się zamek kasztelański. W 1322 roku w wyniku podziału księstwa między synów Bolka I zostało utworzone księstwo ziębickie. Jego pierwszym władcą został Bolko II. Księstwo pozostało w rękach potomków Bolka II do 1428 roku, kiedy to w bitwie z husytami pod Starym Walisławiem zginął książę Jan, ostatni przedstawiciel ziębickiej linii Piastów. W czasie wojen husyckich zamek został uszkodzony.

Miasto po śmierci księcia Jana przeszło na własność Korony czeskiej. W 1455 roku Ziębice otrzymali jako lenno synowie króla czeskiego Jerzego z Podiebradów. Trudno powiedzieć czy Podiebradowie odbudowali uszkodzony zamek. Ostateczną zagładę warowni w Ziębicach przyniosły walki prowadzone na Śląsku przez wojska króla węgierskiego Macieja Korwina w 1488 roku. W miejscu w którym znajdował się zamek wybudowano w 1738 roku barokową kaplicę p.w. Bożego Ciała. W 1489 roku Ziębice ponownie znalazły się w rękach Podiebradów. Około 1500 roku książę Karol I Podiebrad ufundował w Ziębicach tzw. „nowy zamek”. Renesansowa rezydencja przypominała raczej pałac niż obronną siedzibę. W 1524 roku książę Karol I przeniósł stolicę księstwa do Ząbkowic Śląskich, gdzie wzniósł nowy zamek. Odtąd znaczenie rezydencji w Ziębicach zaczęło maleć. W 1569 roku miasto ponownie zostało własnością królów czeskich.

Ziębice wchodziły w skład dóbr Korony czeskiej do 1654 roku, kiedy to cesarz Ferdynand III Habsburg nadał księstwo ziębickie Johannowi Weikhardowi von Auersperg.  Kolejnymi właścicielami Ziębic byli synowie Johanna Weikharda: Ferdynand Franciszek i Franciszek Karol. Następnie dobra otrzymał w spadku Henryk Józef Jan, syn Franciszka Karola von Auersperga. W 1783 roku po śmierci Henryka Józefa włości odziedziczył jego syn Karol Józef von Auersperg (zm.1800r.). W 1791r. Karol Józef sprzedał księstwo ziębickie rządzącej Prusami dynastii Hohenzollernów. W 1795r. majątki wchodzące w skład księstwa ziębickiego za wyjątkiem miast Ziębice i Ząbkowice Śląskie odkupił od pruskiego skarbu państwa Ludwig Wilhelm von Schlabrendorff. Z zakupionych posiadłości rodzina Schlabrendorff utworzyła mniejsze wolne państwo stanowe ziębicko-ząbkowickie (Freien Minderstandesherrschaft Münsterberg-Frankenstein). Losy Ziębic nie były z nim już jednak związane. W mieście w tym czasie nastąpił koniec renesansowej rezydencji Podierbadów. W jej miejscu w latach 1796-1798 wzniesiono istniejący do dziś kościół ewangelicki. W 1945 roku miasto zostało włączone do Polski. Najważniejsze zabytki Ziębic to:

– Gotycka bazylika pw. św. Jerzego Męczennika – zbudowana około 1270 roku. Jest to dwunawowa świątynia o dwóch romańsko-gotyckich, uskokowych portalach. Prezbiterium zostało wybudowane w XIV wieku. Podczas renowacji przeprowadzonej w latach 1898-1900, w miejscu obecnego prezbiterium natrafiono na fragmenty romańskiej budowli z drugiej ćwierci XIII wieku. W XIV wieku od południa dobudowano zakrystię, którą w późniejszych latach przebudowano na kaplicę św. Jerzego. W latach 1420-23 z fundacji księcia Jana Ziębickiego dobudowano od północy kaplicę Mariacką. W drugiej połowie XV wieku wybudowano gotycką wieżę wolno stojącej dzwonnicy. Główny, trzynastowieczny, północny portal jest ostrołukowy, bogato rzeźbiony. Podobny portal południowy powstał na przełomie XIX i XX wieku. We wnętrzu, na filarze chóru zawieszony jest drewniany krucyfiks z XV wieku. W kaplicy Mariackiej znajduje się polichromowana rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XV wieku przeniesiona z dawnego kościoła franciszkanów. W prezbiterium obok ołtarza stoi sakramentarium z drugiej połowy XV wieku, a ściany pokrywają freski z XV wieku, odnowione w 1900 roku. W nawie północnej znajdują się zachowane fragmenty dawnego, gotyckiego ołtarza z początku XVI wieku, pochodzącego z kaplicy Mariackiej z płaskorzeźbami Zwiastowania, Bożego Narodzenia, Pokłonu Trzech Króli i Wniebowzięcia. W zamknięciu nawy południowej znajdują się: późnogotycki ołtarz z 1615 roku z polichromią przedstawiającą sceny z Pasji, renesansowe, malowane na desce epitafium ks. Karola I z 1542 roku, manierystyczna, kamienna ambona z ok. 1595  roku podtrzymywana postaciami Mojżesza i aniołów, dekorowana płaskorzeźbami Ewangelistów i Apostołów. Pod chórem znajduje się sześć płaskorzeźbionych nagrobków szlacheckich z połowy XVI wieku, pozostałe w ścianie południowej, północnej kruchcie i na klatce schodowej. Ołtarz główny w stylu barokowym, bogato dekorowany rzeźbami świętych i aniołów, pochodzi z 1703 roku. W nawach bocznych stoją wczesnorokokowe ołtarze Trójcy Świętej i Ukrzyżowania, z 1740 roku. W ołtarzu Ukrzyżowania umieszczono gotycką rzeźbę Madonny z Aniołami z drugiej połowy XV wieku. W nawie głównej i bocznej stoją liczne rzeźby barokowe i rokokowe, w tym barokowa rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z pierwszej połowy XVIII wieku.

–  Przy ul. Zamkowej 31 znajdował się kiedyś średniowieczny zamek (obecnie w tym miejscu wznosi się barokowa kaplica, zasłonięta od strony ulicy gmachem Szkoły Podstawowej nr 4) (osobny artykuł).

– Kościół poewangelicki – dawna świątynia protestancka zbudowana w latach 1796-97 według projektu architekta N. von Gneisenaua, na miejscu renesansowego nowego zameczku książęcego rozebranego w 1791 roku. Kościół został wzniesiony na planie prostokąta z wieżą na osi dłuższej. Wnętrze pierwotnie posiadało dwie kondygnacje oraz empory wzniesione na planie elipsy, ale po zniszczeniach wojennych z 1945 roku, w latach 1968-69 zostało przebudowane dla celów oświatowych. Obecnie w dawnej świątyni znajduje się hala sportowa.

– Eklektyczny ratusz wzniesiony w latach 1887–90 według projektu K. Muelhkego i E. Poetscha, na miejscu wcześniejszej renesansowej budowli. Z dawnego ratusza zachowała się renesansowa wieża, pochodząca z roku 1561. Ośmioboczna wieża posiada tarcze zegarowe i kamienną balustradę otaczającą jej szerszą część. Szczyt wieży nakryty jest hełmem z prześwitem, zwieńczonym iglicą. Budynek wybudowany na planie prostokąta, posiada dwie kondygnacje i wysokie piwnice. Bryła jest dwuskrzydłowa, trójtraktowa, nakryta dachami dwuspadowymi, ze szczytami posiadającymi neorenesansowe i neobarokowe kamienne detale rzeźbiarskie. Od strony południowej znajduje się narożny wykusz. Główne wejście do ratusza prowadzi przez loggię z kolumnadą, poprzedzoną schodami. Obecnie w ratuszu mieści się jedyne w Polsce Muzeum Sprzętu Gospodarstwa Domowego, a w jego podziemiach znajduje się stylowa restauracja.

– Mury obronne z XIII–XIV wieku i brama Paczkowska, wzniesiona w 1491 roku (ul. Grunwaldzka 26).

– Zespół klasztorny krzyżowców z czerwoną gwiazdą, zbudowany ok. 1270 roku. W obecnym kształcie z XVIII wieku, składający się z kościoła pw. śś. Piotra i Pawła i klasztoru, w którym obecnie mieści się szpital. – Synagoga wzniesiona w latach 1844-45, obecnie nieużytkowana, ul. Wąska 9.

– Dwór opatów cysterskich zbudowany pod koniec XVI wieku. W 1656 roku budowla została odkupiona od ziębickiego mieszczanina przez henrykowskich cystersów i przeznaczona na miejską rezydencję opatów. Przeszła gruntowną przebudowę w 1702 roku. Z tego okresu pochodzi m.in. barokowy portal z herbem opactwa henrykowskiego i inicjałami ówczesnego opata Tomasza. Obecnie budynek pełni funkcje mieszkalne można go zobaczyć z zewnątrz. Rynek nr 42.

Ziębice są położone 17 km na wschód od Ząbkowic Śląskich, przy drodze nr 385 do Grodkowa.

Zdjęcia wykonano w lipcu 2021 roku.

  • Kościół św. Jerzego

  • Kościół św. Jerzego

  • Wieża - dzwonnica

  • Portal wejściowy

  • Kościół św. Jerzego

  • Dawna szkoła

  • Dawna szkoła

  • Kaplica stojąca na miejscu zamku

  • Szkoła za którą stoi kaplica

  • Dawny kościół ewangelicki stojący na miejscu nowego zamku

  • Ratusz

  • Herb Ziębic na ratuszu

  • Ratusz

  • Brama Prochowa

  • Brama Prochowa

  • Przelot bramny

  • Zwieńczenie bramy

  • Mury obronne

  • Dwór opatów cysterskich

  • Kościół śś.Piotra i Pawła

  • Kościół śś.Piotra i Pawła